Maria Dąbrowska z Szumskich (1889-1965) powieściopisarka i publicystka. Pochodziła z okolic Kalisza, w 1907-14 studiowała nauki przyrodnicze i filozofię w Lozannie i Brukseli, gdzie uczestniczyła w ruchu niepodległościowym polskiej młodzieży. Pierwszą w pełni dojrzała publikacją Dąbrowskiej są nowele “Uśmiech dzieciństwa” (1923) Pomimo sugerującego pogodną atmosferę tytułu jest to cykl opowieści o codziennych troskach, doświadczeniach i konfliktach właściwych dzieciom, traktowanym zresztą z całą powagą, jako partner w dyskusji.
W 1926 r. ukazał się kolejny cykl opowiadań “Ludzie stamtąd", ukazujący środowisko najemnych robotników rolnych i służby folwarcznej, a wiec najbiedniejszych mieszkańcu wsi. Opisane tu dramatyczne epizody, osadzone w realiach historycznych wsi początku wieku XX są w rzeczywistości przypowieściami o dopustach losu, o szaleństwie i porywach wielkiej miłości, o samotności, śmierci i nadziei tak charakterystycznych dla doli człowieczej. Książka przyniosła pisarce sławę i uznanie krytyki, które ugruntowało pojawienie się w 1932 r. tetralogii "Noce i dnie" (Bogumił i Barbara 1932, Wieczne zmartwienie 1932, Miłość 1933, Wiatr w oczy 1934), uznanej za najwybitniejsze dzieło realistyczne prozy poł. XX w.; ukazała w niej w roz¬ległej perspektywie epickiej proces formowania się inteligencji zawodowej ze zdeklasowanej szlachty w epoce 1863-1914. Cykl ten, mający cechy powieści rodzinnej (opartej w znacznej mierze na wspomnieniach domowych) i środowiskowo-obyczajowej, jest utworem o bogatej treści psychologicznej i filozoficznej, ukazującym człowieka jako uczestnika procesu przemijania natury i historii; z materiałów gromadzonych do "Nocy i dni" wyrosły opowiadania Znaki życia (1938) i utwór powieściowy "Domowe progi" (1969). Nie dokończona pozostała próba epickiego ujęcia losów polskiej inteligencji twórczej (doprowadzona do 1944) w powieści "Przygody człowieka myślącego" (1970). W okresie międzywojennym działała w spółdzielczości i w środowisku literackim. Brała udział w licznych akcjach w obronie więźniów politycznych. Podczas II wojny znalazła się we Lwowie, później w Warszawie. Po wojnie działała w organizacjach literackich. Pisała również dramaty, a po jej śmierci ukazały się "Przygody człowieka myślącego" (1970) oraz "Dzienniki" (1988).
Jest uważana za klasyka realistycznej prozy, była krzewicielką idei spółdzielczości w duchu społ. i moralnych koncepcji E. Abramowskiego. m.in. "Na wsi wesele", w tomie "Gwiazda zaranna" (1955), dramaty z historii Polski "Geniusz sierocy" (1939) i "Stanisław i Bogumił" (1948), publicystyka społeczna "Myśli o sprawach i ludziach" (1956) i eseistyka historycznoliteracka "Szkice o Conradzie" (1959), wspomnienia "Uśmiech dzieciństwa" (1923), utwory dla dzieci, przekłady.
Pokaż informacje o artykule
Utworzył/Odpowiada:
Grażyna Mojżesz-Wlazły - 2013-05-15 15:46:50
Udostępnił:
Grażyna Mojżesz-Wlazły - 2013-05-15 15:46:50
Zaktualizował:
Grażyna Mojżesz-Wlazły - 2016-01-21 11:17:09
|
Data modyfikacji |
Zmodyfikował |
|
1 |
2016-01-21 11:17:09 |
Anna Kapcia |
Zobacz |
2 |
2016-01-21 11:17:09 |
Grażyna Mojżesz-Wlazły |
Zobacz |
3 |
2013-05-15 15:46:50 |
Anna Kapcia |
Zobacz |
4 |
2013-05-15 15:46:50 |
Grażyna Mojżesz-Wlazły |
Zobacz |
Tę stronę obejrzały 3 osoby